ZORGI en Oscare in gesprek over de toekomst van de zorg, innovatie, digitalisatie en preventie

Reflectiekamer

ZORGI en Oscare zijn beiden lid van Voka Health Community. ZORGI heeft daar verschillende redenen voor, duidt Melchior Wathelet: “De meest voor de hand liggende is het netwerk. We geloven in de klankbordrol van de community. We ontmoeten er mensen uit de zorg, maar ook uit de publieke en uit de privésector. Als reflectiekamer is het netwerk dan ook superinteressant. De focus op de toekomst is een grote toegevoegde waarde.”

Koen Maertens kan zich daarin vinden: “Via Voka Health Community kunnen we beter inschatten wat er op ons afkomt, welke trends er spelen en hoe we die kunnen vertalen naar onze eigen organisatie. De brede blik – in plaats van de focus op onze eigen niche – laat ons toe over het muurtje te kijken naar andere actoren binnen het landschap van zorg en welzijn, zowel in de praktijk als op het vlak van beleid. Dat helpt ons om de organisatie futureproof te maken. En daarnaast is het van belang om een netwerk op te bouwen waarmee we van gedachten kunnen wisselen en ervaringen uitwisselen.”

Patient centric systeem

Futureproof zijn, dat is voor de hele sector van welzijn en zorg een belangrijke uitdaging. Hoe kunnen we het niveau van de zorg stabiel houden én de zorg betaalbaar houden, zowel voor de patiënt als voor de maatschappij? Dat is volgens beide heren een zeer pertinente vraag. “Ik zie daarvoor 3 belangrijke voorwaarden”, vertelt Melchior Wathelet. “We moeten gaan naar een meer patient centric systeem, met samenwerking tussen alle actoren. Daarnaast moeten we de digitalisering versnellen. En ten derde moet het aantrekkelijker worden om in de zorg aan de slag te gaan.”

Koen Maertens pikt in: “In dat licht denk ik dat het noodzakelijk zal zijn om de kwaliteit van de uitkomst van zorg te monitoren. Want er zijn wel middelen, maar ze worden niet altijd even goed ingezet. Er is een oefening nodig rond de besteding van overheidsmiddelen en eventuele efficiëntiewinsten. Ik ben ervan overtuigd dat we op die manier middelen kunnen vrijmaken voor innovatie en digitalisering. Een andere uitdaging is om te evolueren naar geïntegreerde zorg, met minder versnippering binnen en over de lijnen heen. Ook preventie is voor mij een speerpunt.”

De uitkomst van zorg meten, daarvoor is evidence nodig. “Alleen zo zullen we kunnen evolueren van een ‘pay for service’-systeem naar een systeem met ‘pay for quality’ als uitgangspunt”, klinkt het. Melchior vult aan: “Iedereen is het erover eens dat we naar een systeem moeten gaan waarbij financiering en kwaliteit hand in hand gaan, maar niemand is bereid om te veranderen. Als je geen incentive geeft om te veranderen, beweegt het systeem niet”, vult Melchior aan. “Een kwestie van politieke moed”, vindt Koen.

Patiënt als actieve stakeholder

Data zijn niet alleen cruciaal om de resultaten van zorg te meten, maar kunnen ook een rol spelen in de evolutie naar een meer patient centric systeem. “Op dit moment is de patiënt geen actieve stakeholder: we doen het wel voor hem maar niet samen met hem”, vindt Koen. “IT kan een middel zijn om de patiënt meer actor te maken van zijn eigen gezondheid. Maar daarvoor moet eerst de manier van werken veranderen. Want IT is niet: hetzelfde doen met de computer in plaats van op papier. Anders zal IT altijd als een last gezien worden in plaats van als een opportuniteit. Dat change aspect is superbelangrijk. Bovendien kunnen we die digitale omslag laten samengaan met het aanscherpen van gezondheidsvaardigheden, anders dreigt er een nog grotere kloof te ontstaan.”

Om de beschikbare data volop te valoriseren, moet de overheid eerst een duidelijk kader scheppen, klinkt het bij Melchior. “Technisch gezien zijn er nu al heel veel mogelijkheden, maar om er écht toegevoegde waarde mee te creëren, moeten de spelregels duidelijk gedefinieerd worden. Pas als aan die voorwaarde voldaan is, kunnen privébedrijven de best mogelijke systemen op de markt zetten.”